Appelleren is riskeren: waarom een goed dossier belangrijk is
In het strafrecht horen we vaak: ‘appelleren is riskeren’. Hiermee wordt bedoeld dat het instellen van hoger beroep risico’s met zich brengt. Dat is in het arbeidsrecht niet anders. In een uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam (ECLI:NL:GHAMS:2024:3453) werd een werkgever veroordeeld tot de betaling van een billijke vergoeding van maar liefst € 260.000, terwijl in eerste aanleg ‘slechts’ € 60.000 aan vergoeding was toegekend.
De les die we kunnen leren uit deze uitspraak is niet zozeer ‘appelleren is riskeren’, maar wel ‘een goed dossier opbouwen kan een werkgever van hoge kosten afhouden’.
De casus
De werkgever verzocht om ontbinding van de arbeidsovereenkomst wegens disfunctioneren, dan wel een verstoorde arbeidsverhouding of de combinatie van deze gronden (d-, g- en i-grond). Hieraan lagen de volgende feiten ten grondslag.
De werknemer werkte ruim 25 jaar bij werkgever en had volgens het hof de gevorderde leeftijd van 53 jaar. In 2017 was het takenpakket van werknemer uitgebreid en stuurde hij niet langer één, maar twee teams aan. Een jaar later ontving de werkgever klachten over werkdruk en welbevinden en werd besloten om teamcoaching voor beide teams in te zetten. De werkgever complimenteerde de werknemer na afloop met de resultaten daarvan.
In het najaar van 2021 ging werknemer op vakantie. Tijdens deze vakantie ontving werkgever nieuwe signalen vanuit beide teams, die meteen na zijn vakantie met de werknemer werden besproken. De klachten van de teamleden kwamen neer op het ervaren van een té hoge werkdruk in combinatie met zich te weinig gezien en gehoord voelen. Twee dagen na het gesprek deelde de werkgever de werknemer mede dat hij op zoek kon gaan naar een andere baan buiten de organisatie.
De kantonrechter
De kantonrechter wees het verzoek om te ontbinden wegens disfunctioneren af omdat de werkgever de werknemer meteen na de ontvangen kritiek uit zijn functie had ontheven zonder hem een serieuze en reële kans op verbetering te bieden. Dit handelen leidde wel tot een verstoorde arbeidsverhouding, wat de kantonrechter ernstig verwijtbaar achtte. De toekenning van een billijke vergoeding van € 60.000,00 was het gevolg.
Het Hof
Het hof was snoeihard in zijn oordeel. Volgens het hof bestond de kritiek aan het adres van de werknemer immers uit klachten over het uitblijven van extra personeel, loonsverhoging en loopbaanontwikkeling, welke klachten volgens klagers telkens afstuiten op het ontbreken van budget en andere praktische onmogelijkheden. Nu niet was gesteld of gebleken dat deze mogelijkheden er wel waren en dat de werknemer hier geen invulling aan gaf, kwamen deze klachten naar het oordeel van het hof toch vooraleerst voor rekening en verantwoordelijkheid van de werkgever.
Dat medewerkers primair hun leidinggevende – dus de werknemer in deze casus – hierop aanspraken was volgens het hof voorstelbaar, maar het niet oplossen en de gevolgen daarvan kon de werkgever niet uitsluitend op het bordje van de werknemer terecht laat komen. Volgens het hof ging de werkgever de beschreven problematiek kennelijk uit de weg door hier vooral ‘disfunctioneren’ van de werknemer in te zien.
Hiermee miskende de werkgever zijn eigen verantwoordelijkheid en schoot hij ernstig verwijtbaar tekort in zijn rol als werkgever. Volgens het hof had de werkgever ‘de werknemer laten vallen als een baksteen’.
Feitenonderzoek
Opvallend is dat het hof in de uitspraak aangeeft dat juist onder deze omstandigheden (een diffuus beeld ten aanzien van vele ‘gemengde’ klachten: MR) het des te belangrijker is dat er een gedegen, en liefst onafhankelijk, feitenonderzoek plaatsvindt naar aard en inhoud van de geuite klachten.
Hoewel het hof hier verder niets over opmerkte, zal een dergelijk onderzoek zeer zorgvuldig moeten plaatsvinden. Meer weten over feitenonderzoeken, u leest er alles over op deze pagina. Capra Advocaten verricht regelmatig feitenonderzoeken met inachtneming van een daarop betrekking hebbend protocol dat voldoet aan de eisen die onder meer de civiele rechter en de tuchtrechter ter zake stellen.
Billijke vergoeding
Anders dan de kantonrechter achtte het hof een vergoeding van € 260.000 bruto billijk. Het hof kwam tot dit oordeel gelet op de combinatie van leeftijd, het ontbreken van diploma’s en het ontbreken van een positief getuigschrift waardoor het naar het oordeel van het hof weinig waarschijnlijk is dat de werknemer duurzaam en vergelijkbaar inkomen zou kunnen verwerven.
Het hof schatte het negatieve effect op de arbeidsinkomsten van werknemer daarom op 20%. Omgerekend kwam dit volgens het hof uit op een bedrag van € 240.000 bruto. Daarnaast stelt het hof vast dat sprake is van ernstig verwijtbaar handelen dat aanleiding dient te zijn voor toekenning van een extra vergoeding ten bedrage van € 20.000 bruto. En hoewel de toekenning van een billijke vergoeding geen punitief karakter heeft, lijkt het hof de werkgever hier wel te straffen voor zijn handelen.
Publieke middelen
Dat de billijke vergoeding in casu uit publieke middelen bekostigd diende te worden, leidde overigens niet tot een andere beoordeling. Ook nu was het hof duidelijk: ‘De herkomst van middelen is op zichzelf niet bepalend voor de vaststelling van rechten en verplichtingen uit de arbeidsovereenkomst’.
Conclusie
Het hof bekrachtigde de ontbinding van de arbeidsovereenkomst, maar verhoogde de billijke vergoeding voor de werknemer naar € 260.000 vanwege ernstig verwijtbaar handelen door de werkgever. De uitspraak onderstreept enerzijds de noodzaak van een zorgvuldig feitenonderzoek alvorens conclusies te trekken en benadrukt anderzijds het belang voor werkgevers om zorgvuldig om te gaan met kritiek op werknemers en hen een eerlijke kans te bieden op verbetering, alvorens over te gaan tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst.
Masterclass: Wat doe ik met een disfunctionerende medewerker?
Tijdens de masterclass: ‘Wat doe ik met een disfunctionerende medewerker?’ wordt de vraag beantwoord hoe u ervoor zorgt dat úw dossier voldoende gevuld is mócht een gang naar de rechter nodig zijn. Meer weten? Bekijk dan onze cursuspagina.
Contact over dit onderwerp

Maartje Rutten
Gerelateerd
Een podcast-serie over arbeidsrecht bij de overheid
Artikel
lees meer(Actieve) openbaarmaking van digitale tekstberichten, zoals SMS en WhatsApp
Artikel
lees meerRe-integratieplicht sociale werkgevers: lat ligt nóg hoger
Artikel
lees meerVerplichte scholing en weinig inzet: kunnen studiekosten toch bij de zorgmedewerker worden neergelegd?
Artikel
lees meerDe kleren van …
Artikel
lees meerOrthopedisch chirurg hoeft niet ‘hypercorrect’ te communiceren tijdens OK
Artikel
lees meer