Integriteit, oftewel het morele kompas

Een aantal recente voorbeelden:

• Een docent verlaat zijn groep ondanks de uitdrukkelijke instructie om bij zijn groep te blijven (maart 2019, aanslag Utrecht);
• Een docent beweegt een ouder om niet de inkoopprijs te berekenen voor het leveren van barbecuebenodigdheden, maar de volle prijs. Het verschil zou ten goede komen aan een schoolproject waar de docent zich voor inzette. Dit is ook gebeurd. Binnen de school gelden speciale regels voor dit soort bijdragen van ouders. Deze regels is de docent niet nagekomen. Hij heeft geen enkel overleg met de school gevoerd en heeft alles op eigen houtje geregeld;
• Een docent stuurt herhaaldelijk via whatsapp “ik mis je” naar een leerling (groep 8) die naar het voortgezet onderwijs gaat;
• Een docent voert nevenwerkzaamheden uit (buitenschoolse opvang/individuele begeleiding van leerlingen) en zet deze voort ondanks het gebod van de werkgever om deze activiteiten te staken.

Allen waren zeer betrokken bij het onderwijs en dachten niet dat zij iets verkeerd deden.

Is het zo slecht gesteld met het morele kompas van onderwijsgevenden? Nee, hoewel de wenkbrauwen bij de beschreven incidenten meer en minder gefronst kunnen worden, maken zij slechts duidelijk dat het morele kompas onderhoud nodig heeft. Een grote en zo gegroeide betrokkenheid kan er namelijk toe leiden dat de professionele afstand tot leerlingen, ouders en anderen, te klein wordt. De professionele standaard op dit vlak vraagt voortdurend onderhoud. Geen papieren tijgers in de vorm van fraaie gedragscodes maar in de vorm van het gesprek over dagelijkse dilemma’s. Bij voorkeur zou dit gebeuren in een thema-overleg binnen het team of de afdeling.

We besteden dit jaar extra aandacht aan integriteit, in andere woorden: aan het morele kompas. Over het blijvend ontwikkelen van dit kompas, wat er moet gebeuren als het morele kompas kennelijk ontbreekt, de integriteitsschending (onderzoek, maatregelen) en over integriteitsdilemma’s zelf. Dat doen we onder andere via onze nieuwsbrief Capra Concreet. Wilt u de Capra Concreet ontvangen? Dan kunt u zich via de link hieronder abonneren op de nieuwsbrief of uw voorkeuren aanpassen.

En natuurlijk kunt u ons met vragen over dit onderwerp altijd benaderen. Ook verwijs ik u naar onze website integriteit.nl, met informatie over integriteitsworkshops (dilemmatrainingen) en een online trainingsprogramma ten behoeve van medewerkers en leidinggevenden.

Paula Berends-Schellens