Bent u eigenlijk wel eigenrisicodrager?

Benadelingshandeling?

Onlangs is er een tamelijk bizar verlopen zitting geweest bij de Centrale Raad van Beroep. Daarbij waren drie partijen aanwezig, namelijk een ambtenaar die strafontslag had gekregen wegens ernstig plichtsverzuim, het UWV dat een Ziektewetuitkering had toegekend en de gemeente die de toekenning van de Ziektewetuitkering had aangevochten. In essentie ging het om de vraag of sprake was van een benadelingshandeling en of in dat verband al dan niet sprake was van verminderde verwijtbaarheid. UWV had aangenomen dat de benadeling niet volledig verwijtbaar was.

Verminderde verwijtbaarheid?

De gemeente was door de rechtbank grotendeels in het gelijk gesteld, in die zin dat de rechtbank had geoordeeld dat minimaal een verminderde verwijtbaarheid aan de orde was en dat het UWV een nieuw besluit op bezwaar diende te nemen dat beter gemotiveerd moest zijn. Dat laatste is overigens niet gebeurd. Gedurende de procedure werd de Ziektewetuitkering voor 50% uitbetaald, uitgaande van verminderde verwijtbaarheid. De gemeente stelde zich op het standpunt dat sprake was van een aan betrokkene volledig verwijtbare benadelingshandeling en dat dus volledige inhouding van de Ziektewetuitkering bij wijze van strafmaatregel diende plaats te vinden.

Eigenrisicodrager?

Bij de rechtbank waren alle betrokken partijen, inclusief de rechtbank zelf, ervan overtuigd dat de gemeente eigenrisicodrager was voor de Zw. Eerst ter zitting bij de Centrale Raad van Beroep wist de gemachtigde van het UWV gerede twijfel te zaaien op dat punt. Dat leidde tot een schorsing van de zitting en een spoedonderzoek in de administratie van de gemeente. Dat resulteerde erin dat tot verbazing van de gemeente zelf de conclusie moest worden getrokken dat er in ieder geval geen verhaalsbesluiten door het UWV waren genomen. De conclusie luidde daarmee dat de gemeente wel eigenrisicodrager was voor de WW en de WIA, maar niet voor de Zw. Daarmee verviel het procesbelang aan de zijde van de gemeente, temeer daar het UWV bereid was om de proceskosten te vergoeden. Het UWV had zelf ook beroep aangetekend tegen de uitspraak van de rechtbank, doch ook dat belang verviel, omdat terugvordering bij betrokkene niet mogelijk was, gelet op het op dat punt in de Ziektewet zelf bepaalde. Het UWV had nog slechts een belang bij een principiële uitspraak en dat is volgens vaste jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep onvoldoende om een procesbelang aan te nemen.
Aan de zijde van betrokkene ten slotte was er ook geen belang meer bij het door haar ingestelde hoger beroep, omdat zij door haar hoger beroep noch in een betere, noch in een slechtere positie kon geraken. Zij ontving reeds 50% van de Ziektewetuitkering en het reeds betaalde mocht zij houden, omdat dit uit de Ziektewet zelf reeds voortvloeit. Een hogere uitkering kon zij niet meer ontvangen. Dit was niet de inzet van de procedure en het stond reeds vast dat een maatregel op zijn plaats was. Bovendien was inmiddels de wachttijd voor de WIA verstreken en UWV had betrokkene ook al een WIA-uitkering toegekend. De toekenning van die WIA-uitkering is overigens eveneens aangevochten door de gemeente. In die procedure is de gemeente zondermeer eigenrisicodrager: in het dossier bevindt zich namelijk een verhaalsbesluit.

De verrassende uitkomst van de procedure was dan ook dat geen van de drie partijen die hoger beroep had aangetekend nog enig relevant procesbelang had. De drie hoger beroepen werden ter plekke ingetrokken. De gemeente kwam er, zoals gezegd, tot haar verrassing achter dat zij in deze casus geen eigenrisicodrager was.

En dan nu de hamvraag

Weet u eigenlijk wel of uw organisatie eigenrisicodrager is? Het lijkt een simpele vraag, doch het antwoord is wat ingewikkelder. Desgevraagd was de gemachtigde van het UWV onbekend met een lijst waarop vermeld staat welke organisaties eigenrisicodrager zijn voor de Ziektewet. Het zou wel handig zijn om over zo’n lijst te beschikken. In ieder geval ligt het voor de hand dat u binnen uw eigen organisatie nagaat hoe het nu precies zit. Is uw organisatie eigenrisicodrager voor WW, WIA en Zw of slechts voor de WW of voor WW en WIA of voor geen van de drie werknemersverzekeringen? Is er überhaupt nagedacht binnen de organisatie over de voor- en nadelen van eigenrisicodragen en wat dit, ook financieel, voor de organisatie betekent? Weet u wanneer het zinvol of zelfs geraden is om in het geweer te komen als het UWV besluiten neemt inzake de toekenning van een WW- , Zw- en WIA-uitkering? Weet u ook wat de consequenties zijn als u geen eigenrisicodrager bent voor uw belang bij UWV-besluiten? Ook al is uw organisatie geen eigenrisicodrager, dan nog kunt u namelijk belang hebben bij een UWV-besluit inzake de Zw, bijvoorbeeld daar waar het gaat om een tijdelijk aangestelde medewerker die ziek uit dienst gaat. Dat kan namelijk vergaande consequenties hebben voor de gedifferentieerde premie die betaald dient te worden alsmede voor het eventuele verhaal van het ziekengeld. Daarmee is sprake van een direct financieel belang en dus ook een procesbelang. En is de organisatie eigenrisicodrager, dan dient bovendien rekening te worden gehouden met het feit dat er besluiten moeten worden genomen die voor bezwaar en beroep vatbaar zijn. Is ook dat een aspect waarmee u rekening houdt?

Gelet op het feit dat het kennelijk in de praktijk voorkomt dat er bij alle betrokken partijen onduidelijkheid is, over de vraag of uitgegaan moet worden van eigenrisicodragerschap bestaat er alle aanleiding om eens kritisch naar het bovenstaande te kijken en een overzicht te maken van de voor- en nadelen die verbonden kunnen zijn aan het eigenrisicodragerschap. Vervolgens dient dan geïnventariseerd te worden wat het meest handig en kostenefficiënt is: geen eigenrisicodragerschap of beperkt eigenrisicodragerschap, voor slechts enkele werknemersverzekeringen? Gelet op de aanmerkelijke kosten waarmee uw organisatie geconfronteerd kan worden, is dit een aspect dat een grondige inventarisatie verdient.

Eigenrisicodragerscan

Capra Advocaten is graag bereid om één van haar experts op het terrein van sociale zekerheid ter beschikking te stellen om tezamen met u na te gaan wat het eigenrisicodragerschap met zich brengt en waar uw organisatie rekening mee moet houden. een eigenrisicodragerscan uit te voeren, zodat een gefundeerde afweging kan worden gemaakt op basis van een kosten-batenanalyse. Heeft u hier vragen over? Bel één van uw vaste contactpersonen of ondergetekende.

Jan Blanken