Integriteitsgrenzen in de zorg

Normen kunnen (enorm) vervagen. Het is en blijft daarom van belang om daarvoor waakzaam te zijn, vooral ook in de zorg. Hoewel de hierna te bespreken zaak volgens mij nog veel ernstiger is dan vervagende normen, moest ik hier toch aan denken bij het lezen van de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland van 28 juni 2021 (ECLI:NL:RBNHO:2021:10068).

De zaak gaat om een werkneemster bij een ouderenzorg instelling. De medewerkster, verantwoordelijk voor het aanbieden van activiteiten en maaltijden, werkte bij de afdeling voor dementerende ouderen. Zij en een collega hadden een (demente) bewoonster – op oudejaarsdag – een rietje gegeven en voorgedaan (en aangemoedigd) hoe zij met het rietje in haar neus een lijntje (poedersuiker) kon snuiven. Dit is onder gelach gefilmd waarna de opname aan andere collega’s is getoond. Toen de leiding van dit incident op de hoogte kwam, is de betreffende medewerkster direct op staande voet ontslagen. De werkneemster vocht dit ontslag aan, maar de rechter heeft het ontslag in stand gelaten.

Volgens de rechter hebben de twee medewerkers er blijk van gegeven zich onvoldoende bewust te zijn van de kwetsbaarheid van de doelgroep waarmee ze werken. Ze hebben bovendien het risico genomen dat de beelden (onbedoeld/ongewild) verder verspreid zouden kunnen worden, wat de bewoonster, de familie en de zorginstelling ernstig zou hebben geschaad. De werknemers hebben hun kerntaak, het zorgen voor een veilige omgeving voor de (dementerende) bewoners, ernstig verzaakt.

Ook de stelling van de werkneemster dat het nooit haar bedoeling is geweest om de bewoonster te filmen, kan de kantonrechter niet volgen. Dat de werkneemster geen kwade intenties bij het voorval heeft gehad, dat het voorval bedoeld was als lolletje en dat ze spijt heeft van haar gedraging, vormen voor de rechter geen rechtvaardiging voor haar gedrag. Datzelfde geldt voor het verweer van werkneemster dat de bewoonster er niet onder heeft geleden. Het ontslag is dus rechtsgeldig gegeven.

Het is volgens mij duidelijk dat hier integriteitsgrenzen (grovelijk) zijn overschreden. Alsof de grote ernst van het incident niet meer (voldoende) wordt ingezien. Het gaat hier niet om het grijze gebied. Toch blijkt ook uit deze kwestie, dat het van groot belang is en blijft om regelmatig te bespreken wat de grenzen zijn, en daarvan bewust te zijn en te blijven. Dat kan al door wekelijks in een personeelsoverleg bepaalde kwesties, zoals omgang met bewoners/patiënten, te bespreken. Daarnaast kunnen ook trainingen nuttig zijn.

Mark van de Laar