Jurisprudentie selectie Overheid – september 2022

In dit overzicht van jurisprudentie voor de sector Overheid van september 2022 bespreken we weer diverse rechterlijke uitspraken.

 1. Geen vuistregel ernstige verwijtbaarheid bij grensoverschrijdend gedrag

Hoge Raad 24 juni 2022, ECLI:NL:HR:2022:950

Werknemer was werkzaam als docent bewegingsleer bij een Hogeschool. Na vermeend grensoverschrijdend gedrag jegens studentes heeft de werkgever een ontbindingsverzoek ingediend. Dit is toegewezen inclusief een transitievergoeding: de werknemer zou verwijtbaar, maar niet ernstig verwijtbaar hebben gehandeld. Werkgever vecht dit aan bij de Hoge Raad. De Hoge Raad houdt vast aan het uitgangspunt dat een werknemer recht heeft op een transitievergoeding als de arbeidsovereenkomst eindigt op initiatief van de werkgever. Dit is niet het geval bij ernstig verwijtbaar handelen door de werknemer. Dat is in dit geval niet aan de orde. De Hogeschool had zelf (ook) meer zorg moeten dragen voor een veilige omgeving.

2. Terugvordering teveel betaald wachtgeld

Centrale Raad van Beroep 14 juli 2022, ECLI:NL:CRVB:2022:1642

Aan een ambtenaar wordt in 2007 ontslag verleend waarna hij heeft verzocht om wachtgeld. Bij de toekenning van het wachtgeld is werknemer expliciet gewezen op de verplichting om wijzigingen die van invloed kunnen zijn op de wachtgelduitkering, zoals een wijziging in de inkomenssituatie, door te geven. Werknemer voldoet niet aan deze verplichting, omdat hij een te lage bezoldiging doorgeeft en geen opgave doet van extra inkomsten als gevolg waarvan hem teveel wachtgeld is betaald. Dit is van hem teruggevorderd. De Raad oordeelt dat de staatssecretaris bevoegd was het teveel betaalde wachtgeld van de voormalig ambtenaar terug te vorderen.

3. Terecht ontslag verleend aan werknemer die medewerking weigert inzake zijn re-integratie

Centrale Raad van Beroep 30 juni 2022, ECLI:NL:CRVB:2022:1490

Ambtenaar was in dienst bij de politie. Tijdens een ziekteperiode stelt de bedrijfsarts dat de ambtenaar nog ruim zes maanden geen noodhulp kan verlenen. Werkgever wil daarom een arbeidsdeskundig onderzoek laten verrichten. De ambtenaar geeft vervolgens tweemaal geen gehoor aan dat onderzoek. Zijn aanspraak op bezoldiging vervalt daardoor. Nadat de ambtenaar zonder tegenbericht ook niet op afspraak bij het UWV verschijnt, oordeelt het UWV dat hij niet voldoende doet om weer aan het werk te gaan. De Raad stelt dat de ambtenaar derhalve zonder deugdelijke grond verwijtbaar heeft geweigerd mee te werken aan onderzoeken in het kader van zijn re-integratie, zodat aan hem ontslag mocht worden verleend.

4. Onderzoek e-mails werknemer toegewezen wegens redelijke verdenking

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 5 juli 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:6203

Werknemer gebruikt zijn werk-e-mail en -laptop voor privédoeleinden. Na signalen van fraude heeft de werkgever hier onderzoek naar gedaan en gemonitord. Werkgever wil vervolgens overgaan tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst. Nergens blijkt uit dat de werknemer vooraf is geïnformeerd over een mogelijke controle, zodat niet is voldaan aan de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit (EHRM Bărbulescu). Een heimelijke controle vereist namelijk een gerechtvaardigd belang tot monitoring. Werkgever voert als gerechtvaardigd belang de melding en het voorkomen/bestrijden van fraude en witwassen aan. Vanwege de anonimiteit van de fraudemelding kan werkgever de rechtvaardiging van dit belang niet aantonen. Daardoor kan niet worden vastgesteld of deze monitoring legitiem en proportioneel is. Werkgever krijgt een bewijsaanbod.

5. Tweets ambtenaar vormen geen aantasting van goed functioneren openbare dienst

Rechtbank Zeeland-West-Brabant 14 juni 2022, JAR 2022/186 m.nt. G.H. Boelens

Een ambtenaar die werkzaam is bij een Gemeenschappelijke Regeling tweet herhaaldelijk negatief over het (corona)beleid van de overheid en levert een bijdrage aan oproepen om in opstand te komen. Verder stelde de ambtenaar zich voor Forum van Democratie (FvD) kandidaat voor de gemeenteraadsverkiezingen. Onderdeel van het verkiezingsprogramma van FvD is ontmanteling van de Gemeenschappelijke Regeling. Werkgever verzoekt de kantonrechter de arbeidsovereenkomst te ontbinden wegens wanprestatie dan wel (ernstig) verwijtbaar handelen. De kantonrechter geeft een zestal wegingsfactoren om de grens te bepalen van vrijheid van meningsuiting voor ambtenaren. Hoewel volgens de kantonrechter de ambtenaar verwijtbaar heeft gehandeld, rechtvaardigt dit volgens hem geen ontbinding van de arbeidsovereenkomst.

Collega Gerdin Boelens schreef een annotatie bij deze uitspraak in het tijdschrift Jurisprudentie Arbeidsrecht (JAR).

6. Nalaten werkgever tot overleggen van vakantiedagen-administratie komt voor zijn rekening en risico

Rechtbank Rotterdam 16 juni 2022, ECLI:NL:RBROT: 2022:4867

Tussen werkgever en werknemer staat onder meer ter discussie of de werknemer 32 vakantie-uren heeft opgenomen of niet. Werkgever stelt van wel en werd bij tussenvonnis opgedragen een vakantiedagenadministratie te overleggen. Werkgever kan echter geen uitdraai met inhoudelijke administratie aanleveren, maar slechts een enkel openstaand saldo. De kantonrechter acht dit niet toereikend en oordeelt dat deze nalatigheid voor rekening en risico van de werkgever komt. De werkgever moet het achterstallige loon en de niet genoten vakantiedagen alsnog uitbetalen.

7. Integriteit DJI-medewerkers: wel of geen verwijtbaar gedrag?

Gerechtshof Den Haag 10 mei 2022, ECLI:NL:GHDHA:2022:945

Werknemer is bij de DJI werkzaam als complexbeveiliger. Werknemer gaat een relatie aan met een andere medewerker van de DJI. Dit wordt in de geldende gedragscode beschouwd als risicovol en derhalve meldplichtig. Werknemer verzwijgt dit echter en liegt bij navraag herhaaldelijk. Verder heeft werknemer gesolliciteerd voor een andere functie binnen de DJI. Ook hierover wordt gezwegen en later herhaaldelijk gelogen. Deze incidenten gaan in tegen de kernwaarden openbaarheid en betrouwbaarheid zoals volgt uit de gedragscode. Gezien haar herhaaldelijke, onjuiste verklaringen kan werknemer niet langer voldoende betrouwbaar voor het werk bij DJI worden geacht. Het hof ontbindt de overeenkomst wegens verwijtbaar handelen.

Praktijkgroep Overheid

Meld u aan voor onze nieuwsbrief en ontvang onze Jurisprudentie-mailing direct per mail.