Mediation in het onderwijs

Recentelijk zaten een leerkracht en haar directeur bij mij aan tafel voor een mediation. De mediation was geïnitieerd door de P&O-adviseur van de overkoepelende scholengroep, omdat de leerkracht en de directeur het blijvend oneens waren over de inhoud van een functioneringsverslag. Dit kwam steeds opnieuw ter sprake tussen hen. De dames hadden allebei niet zoveel zin in de mediation. Het grote wantrouwen over en weer was voelbaar. De directeur meende dat het verslag slechts een schriftelijke vastlegging was van de feitelijke situatie. De leerkracht zag dit heel anders. Het verslag was volgens haar een eerste stap richting overplaatsing en daarna ontslag.

Wat ging aan het conflict vooraf?

Tijdens het functioneringsgesprek, naar aanleiding waarvan het functioneringsverslag was opgesteld, had de directeur kritiek geuit op het functioneren van de leerkracht en tevens aan de orde gesteld dat die kritiek werd gedeeld door verschillende collega’s. De leerkracht wilde weten welke collega’s dat waren en vroeg waarom de collega’s die kritiek niet met haar hadden gedeeld. Het gaf de leerkracht in elk geval een zeer onveilig gevoel dat anderen achter haar rug om klaagden over haar. Zij wilde absoluut niet weg van “haar” school, maar kreeg het gevoel dat men van haar af wilde. Het gedoe met de directeur nam zij op de koop toe.  De directeur verwachtte van de leerkracht dat zij er niet alleen voor de kinderen is, maar ook voor haar collega’s. De directeur vroeg ook op dat vlak commitment.

De sfeer tussen de beide dames was grimmig en het leek niet eenvoudig om deze mediation tot een goed einde te brengen. Desondanks gaven de deelnemers aan de mediation in het eerste gesprek aan dat zij het vertrouwen over en weer wilden opbouwen en hun werkrelatie wensten te verbeteren. In dat gesprek (dat tevens het laatste bleek te zijn) werd duidelijk dat al kort na de eerste kennismaking misverstanden waren ontstaan die ervoor hadden gezorgd dat de deelnemers over en weer een negatief beeld van elkaar hadden gekregen. Van dat negatieve beeld vonden zij over en weer steeds de bevestiging. Verder werd duidelijk dat beide dames een gevoel van onveiligheid ervoeren dat werd veroorzaakt door de ander. De heftige verbale reacties van de leerkracht gaven de directeur een onveilig gevoel. De leerkracht was verbaasd om te horen over het gevoel van onveiligheid bij haar directeur. Zij spraken naar elkaar uit dat het niet hun intentie was geweest om de ander een gevoel van onveiligheid te geven.

Communicatie

Met de dames besprak ik wat ik zie gebeuren in hun communicatie: hoe meer de directeur het verslag verdedigde, des te vechtlustiger werd de houding van de leerkracht, en andersom. Met hun eigen gedrag versterkten ze dus het gedrag bij de ander waar zij nu juist zo’n hekel aan hadden. Dat stond een goede samenwerking in de weg. Ik vroeg hen of ze dit wilden veranderen en hoe ze effectiever konden communiceren. Aan de hand van een voorval met een ouder dat ze gezamenlijk naar tevredenheid hadden afgehandeld, kwamen de dames met het voorstel om door middel van het oprecht geïnteresseerd stellen van open vragen (dus zonder oordeel) meer te weten te komen over de visie van de ander. Zo konden zij zich zelfs gesteund voelen door elkaar. Bij mij aan tafel oefenden zij ook nog met het feedbackmodel. De uitkomst van de mediation was dat de directeur en de leerkracht concrete afspraken maakten over het aanpassen van hun communicatie en dat zij in onderling overleg het functioneringsverslag enigszins aanpasten. Samenwerken werd weer mogelijk.

Heeft u vragen over mediation in het algemeen of mijn werkwijze? Neem gerust telefonisch contact met mij op.
Astrid Kraag (06-81 87 93 68)