Meebetalen aan WW-uitkering bij afwijzing contractverlening?

Waarom leraren contractverlenging afwijzen

De arbeidsmarkt voor docenten en leraren is krap. Dat betekent dat het gedrag van werknemers in het onderwijs daardoor ook wordt beïnvloed. Eén van de merkbare gevolgen is dat het op scholen vaker dan ‘vroeger’ voorkomt dat een docent met een tijdelijk contract, die van de school mag blijven en die daarom een nieuw contract krijgt aangeboden (tijdelijk of vast), dat aanbod afwijst. Als er iets is dat de leraar niet helemaal bevalt, lijkt het niet zo’n probleem om te bedanken voor de eer en op zoek te gaan naar een baan elders.

Kan dat zomaar ?

Elke werknemer heeft natuurlijk het recht om een aanbod voor verlenging van een arbeidsovereenkomst af te wijzen en dat geldt ook in het onderwijs. Als een leraar een baan elders vindt of als die ‘wat anders’ gaat doen, is dat ook verder geen probleem. Het wordt echter anders, als blijkt dat de leraar die een aanbod voor een nieuwe arbeidsovereenkomst heeft afgewezen, helemaal niet (meteen) elders aan het werk gaat maar dat die een WW-uitkering aanvraagt en krijgt van UWV. Omdat onderwijswerkgevers eigenrisicodrager zijn voor de WW, komt de rekening van die uitkering vervolgens geheel of gedeeltelijk bij de school terecht en soms is ook een bovenwettelijke uitkering mogelijk. De verschillende onderwijssectoren hebben ieder hun eigen regels en voorzieningen voor de betaling van uitkeringskosten maar voor alle sectoren geldt dat een WW-uitkering geld kost voor de onderwijswerkgever. Als die kosten bespaard kunnen worden, kan dat geld aan andere doelen uitgegeven worden.

Praktische tips voor onderwijswerkgevers

In de praktijk hebben veel scholen weinig aandacht hiervoor en dat betekent dat onnodig kosten voor WW-uitkeringen gemaakt worden die voorkomen kunnen worden. Vaak is niet eens bekend dat er iets gedaan kan worden om die kosten te voorkomen. Wat een onderwijswerkgever kan doen, zet ik hierna op een rij.

• Als een werknemer een aanbod weigert voor verlenging van zijn arbeidsovereenkomst, is het goed om in de eerste plaats ervoor te zorgen dat schriftelijk vastligt dat door de school een ‘klip en klaar’ aanbod voor verlenging is gedaan. Stuur een mail of een brief daarover.
• Als het aanbod (in eerste instantie) wordt afgewezen is het van belang om de werknemer er dan op te wijzen dat het weigeren van dit aanbod gevolgen heeft voor zijn recht op een WW-uitkering. Volgens artikel 24, eerste lid, onderdeel b, ten derde, van de WW moet een werknemer voorkomen dat hij werkloos is of blijft, doordat hij door eigen toedoen geen passende arbeid behoudt.
• Het weigeren van een concreet en passend aanbod tot verlenging van het arbeidscontract is daar een voorbeeld van en dat blijkt ook uit de jurisprudentie. Zie bijvoorbeeld de uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland van 19 augustus 2021 ECLI:NL:RBNNE:2021:3653
• Als aan een werknemer het WW-risico wordt voorgehouden zou een tweede kans geboden kunnen worden om alsnog het aanbod voor verlenging te aanvaarden. Wellicht wordt dat aanbod dan wel aanvaard en dan is er al meteen veel bereikt.
• Als de werknemer beslist niet wil verlengen, is het goed hem te melden dat als hij toch een WW-uitkering aanvraagt, de werkgever daarvan op de hoogte komt omdat de werkgever de kosten van de uitkering moet betalen. Aan de werknemer kan dan gemeld worden dat de werkgever UWV erover zal informeren dat de werknemer een aanbod voor verlenging van de arbeidsovereenkomst heeft geweigerd.
• Om dit in de praktijk te kunnen doen, is natuurlijk van belang dat iemand namens de organisatie in de gaten houdt of er informatie binnenkomt, waaruit blijkt dat door UWV een uitkering aan de betreffende werknemer is toegekend.
• Als er informatie binnenkomt over de toekenning van een WW-uitkering, is het van belang UWV dan meteen informatie te zenden over het aanbod dat aan de werknemer is gedaan. Mogelijk is dat al voldoende om ervoor te zorgen dat er geen uitkering wordt betaald.
• Zo nodig kan ook bezwaar worden gemaakt bij UWV tegen het toekennen van een uitkering. Er is een goede kans dat dit bezwaar dan gegrond wordt verklaard. Er kan immers ook op de wet en de jurisprudentie gewezen worden.

Uit de hiervoor genoemde punten blijkt dat als een werkgever in het onderwijs hier een beetje tijd en aandacht aan besteedt, veel WW-kosten bespaard kunnen worden en dat soms zelfs bereikt kan worden dat minder snel een aanbod voor een verlenging van een tijdelijk contract door een leraar wordt afgewezen. Dat is winst.

Wat doet u ermee?

Als de werkgever ervoor kiest hier geen aandacht aan te besteden, kunnen werknemers die een aanbod tot verlenging van de arbeidsovereenkomst afwijzen, in de praktijk zonder problemen bij UWV een WW-uitkering aanvragen en verkrijgen. UWV zal er dan niet achter komen dat zij een aanbod hebben geweigerd. De werkgever moet de kosten van de WW-uitkeringen dan ‘voor lief’ nemen. Ik denk dat de meeste werkgevers het geld echter liever aan andere doelen besteden.