Toegangstesten en testbewijzen in het onderwijs (mbo en ho)

Sinds medio april ligt het wetsvoorstel Tijdelijke wet testbewijzen Covid-19 bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel creëert een wettelijke grondslag om het mogelijk te maken dat door de inzet van testbewijzen de samenleving eerder op verantwoorde wijze kan worden geopend. De bedoeling was dat de wet per 1 mei 2021 in werking zou treden, maar die datum is in ieder geval niet gehaald.

In het wetsvoorstel wordt geregeld dat op grond van een ministeriële regeling testbewijzen tijdelijk kunnen worden ingezet voor toegang tot zogeheten niet-essentiële sectoren. Daarnaast wordt het binnen de essentiële sector onderwijs mogelijk gemaakt om op grond van een algemene maatregel van bestuur tot de inzet van testbewijzen te komen voor deelname aan fysiek onderwijs in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) en het hoger onderwijs (ho). Langdurig gebrek aan fysiek onderwijs wordt met name voor jonge mensen in het vervolgonderwijs schadelijk geacht voor de geestelijke gezondheid. De inzet van het testbewijs wordt gezien als een uiterste middel, dat alleen maar mag worden ingezet als de coronamaatregelen in de weg blijven staan aan een uitbreiding van het fysieke onderwijs in welke alternatieve vorm dan ook.

Strikte voorwaarden

Als het al zover komt dat testbewijzen in het mbo of hbo verplicht worden gesteld, dan gelden er twee strikte voorwaarden:

1. er moet een voor de studenten kosteloze en goed bereikbare testvoorziening beschikbaar zijn;
2. de toegankelijkheid van het onderwijs voor een student die geen testbewijs wil of kan tonen, moet gewaarborgd worden door middel van het aanbod van een fysiek of een online alternatief (de wijze waarop zal in een regeling nader worden bepaald).

De eventuele inzet van het verplichte testbewijs geldt hoe dan ook niet voor de medewerkers. Het recht op arbeid kan niet worden beperkt door een testverplichting. Maar niettemin heeft de werkgever wel een zorgplicht om de veiligheid en gezondheid van een medewerker te beschermen en ook de bevoegdheid om daartoe maatregelen te nemen, zoals voorschriften omtrent hygiëne, contact, afstand houden, looproutes, spatschermen, ventilatie en mondkapjes. Een test kan wel dringend worden aanbevolen, maar niet worden opgelegd. De Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) zal daar dan op moeten worden aangepast.

Laten we hopen dat het verplichte testbewijs buiten het onderwijs gehouden kan worden omdat daar geen behoefte meer aan is doordat met de bestrijding van het coronavirus voldoende vorderingen worden gemaakt om het fysieke onderwijs vrijwel onbelemmerd te laten plaatsvinden. Die situatie zal mogelijk al voor de aanvang van het nieuwe schooljaar bereikt worden als iedereen in de gelegenheid is geweest om zich te laten vaccineren.

Heeft u vragen?

Mocht u hier vragen over hebben, neem dan graag contact op met een van de leden van de Praktijkgroep Onderwijs.

Gregoor van Duren