De medisch specialist

Op 23 mei 2022 maakten Sanne Dassen en Mark van de Laar een podcast voor Avdr, over de rechtspositie van de medisch specialist. Daarbij is ingegaan op de toekomstige positie van de medisch specialisten. Zal deze veranderen?

Veel medisch specialisten zijn nu nog vrijgevestigd. Zij hebben zich in een ziekenhuis vaak verenigd in een zogenaamd medisch specialistisch bedrijf. Zij hebben dan geen dienstverband met het ziekenhuis. Al enige tijd bestaat het idee om dit te veranderen. Dit plan staat ook in het regeerakkoord.

Reden voor dit plan is dat een dienstverband efficiënter zou zijn. Er zou daardoor – kort gezegd – sprake zijn van een betere beheers- en bestuurbaarheid van de zorg in een ziekenhuis. Hierover zijn inmiddels enkele juridische rapporten verschenen en daaruit blijkt dat er verschillend over wordt gedacht. Vraag is vooral ook of het eenzijdig opleggen van een dienstverband juridisch wel kan. Daar worden grote vraagtekens bij gezet. Overigens is bij de normalisering van de rechtspositie van de ambtenaar (de Wnra), (ook) sprake geweest van een eenzijdige omzetting naar een arbeidsovereenkomst.

De Minister heeft onlangs laten weten dat hij de komende tijd zal nagaan, of de sector zelf tot een betere beheers- en bestuurbaarheid van de zorg komt. Hij kondigde verder een nieuw onderzoek aan, waarin de gevolgen in kaart worden gebracht, als alle specialisten in dienstverband van het ziekenhuis zouden komen.

Het is nu afwachten wat er echt gaat gebeuren. Het is dus nog niet zeker of de plannen daadwerkelijk worden omgezet in wetgeving. Als er niets verandert, zal dit niet betekenen dat de positie van de medisch specialist een rustig bezit zal zijn. Want niet is uit te sluiten, dat eens in de zoveel tijd aan de rechter de vraag wordt voorgelegd, of de medisch specialist toch niet een werknemer van het ziekenhuis is. De specialist kan daar een belang bij hebben, zoals ontslagbescherming en pensioenopbouw. De rechter zal dan vooral kijken naar de feitelijke situatie. Dat er geen schriftelijke arbeidsovereenkomst is, betekent dus niet per definitie dat er geen dienstverband is.

Als de plannen van het kabinet worden doorgezet, zal dit ingrijpende gevolgen hebben. De ziekenhuizen worden dan werkgever, met alle rechten en plichten die daarbij horen. Ook voor de artsen zal er het nodige veranderen. Er is ook wel gezegd dat het veel beter zou zijn om de artsen vrijgevestigd te laten, zoals het nu is. Er zou dan nog veel meer winst te halen zijn uit innovatie. De huidige inefficiëntie zou vooral voortkomen uit de contracten met de zorgverzekeraars.

Maar laten we nu eerst afwachten wat het door de Minister aangekondigde onderzoek zal uitwijzen.

Mark van de Laar