Help! Roddel via een Gossip Girl-account over een docent of leerling. Wat nu?

Inleiding

Op steeds meer scholen gaat wel een zogenoemd ‘Gossip Girl-account’ rond. Met één druk op de knop wordt (veelal anoniem) via platforms als TikTok, Instagram en Facebook een roddel over een leerling (of leraar) de wereld in geholpen. Denk bijvoorbeeld aan de roddel dat persoon X uit klas 2 op het toilet heeft getongd met persoon Y uit klas 6. De gevolgen voor het slachtoffer kunnen groot zijn: onrust, pesten, intimidatie, bedreiging en mogelijk zelfs erger. De schade neemt met het uur, zo niet de minuut, toe. Hoe ga je als bevoegd gezag om met de omstandigheid dat een leerling digitaal aan de schandpaal wordt genageld? In dit artikel vertelt Capra Advocaten u er graag meer over. In een volgend artikel zal worden ingegaan op de vraag hoe je als bevoegd gezag dient om te gaan met de omstandigheid dat een leraar digitaal aan de schandpaal wordt genageld.

Juridisch

Volgens vaste jurisprudentie rust op een school een bijzondere zorgplicht ten aanzien van de gezondheid en veiligheid van de leerlingen die aan haar zorg zijn toevertrouwd en onder haar toezicht staan. Deze bijzondere zorgplicht houdt in dat een school alle inspanningen moet verrichten die redelijkerwijs van haar kunnen worden gevergd teneinde een veilig schoolklimaat te bieden. Op een moment dat een school pestgedrag ter ore komt, wordt dan ook verwacht dat de school de maatregelen neemt die redelijkerwijs van haar kunnen worden verwacht ter voorkoming en bestrijding van dit pesten. Doet een school dat niet, of onvoldoende, dan kan een school aansprakelijk zijn voor de schade die daardoor ontstaat.

Maar welke maatregelen kan een school dan concreet treffen wanneer een Gossip Girl-account een roddel over een leerling(e) verspreidt?

Stappenplan

De VO-Raad heeft recent een stappenplan gepubliceerd om Gossip Girl-accounts tegen te gaan. Via twaalf stappen, die al dan niet naast elkaar kunnen worden uitgevoerd, wordt beoogd (I) een Gossip Girl-account zo snel mogelijk offline te halen en (II) (na)zorg te bieden aan het slachtoffer en (III) aan preventie te doen. Zo geeft de VO-Raad concreet aan hoe melding kan worden gemaakt bij TikTok van een roddel en/of compromitterende beelden.

Juridische maatregelen

Het stappenplan van de VO-Raad is een nuttig middel om Gossip Girl-accounts op uw school te voorkomen dan wel te bestrijden. In het stappenplan wordt de juridische maatregel van het doen van aangifte expliciet genoemd. Dat is terecht. Gossip Girl-accounts verspreiden vaak roddels die in strafrechtelijke zin kwalificeren als belediging, smaad of laster. De officier van justitie bepaalt uiteindelijk of tot vervolging wordt overgegaan. Een goede aangifte is daarvoor essentieel.

Naast het strafrechtelijke traject kunt u er ook voor kiezen om een civiel traject in te zetten. Een civiel traject start vaak met een stevige sommatiebrief. Als geen gevolg wordt gegeven aan de sommatie bestaat de mogelijkheid een kort geding te starten. In kort geding kunnen zaken worden gevorderd als een rectificatie of een verwijdering van het juicekanaal dan wel de ‘juicepublicatie’. In kort geding doet de rechter vaak op (zeer) korte termijn uitspraak.

Desgewenst kan Capra Advocaten u bij het doen van aangifte, het sturen van een sommatiebrief of het opstarten van een kort geding bijstaan.

Conclusie

Gossip Girl-accounts verspreiden roddels die niet alleen pijnlijk en kwetsend zijn, maar vaak ook strafrechtelijk laakbaar en in civielrechtelijke zin onrechtmatig. Als het bevoegd gezag van een school wordt geconfronteerd met een Gossip Girl-account, dan wordt actie verwacht. Welke acties moeten (en kunnen) worden ondernomen is een kwestie van maatwerk. Capra Advocaten adviseert u daar graag over. Nietsdoen is namelijk geen optie en brengt het risico van aansprakelijkheid van de school met zich mee.

Meer weten of behoefte aan bijstand? Neem gerust contact met ons op.

Dit is een bijdrage van mr. Christiaan Riemens en mr. Paula Berends-Schellens