In 1995 werd de Wet op de ondernemingsraden (Wor) van kracht binnen de overheidssector. In de Wor staat een opsomming van onderwerpen waarover de werkgever advies of instemming moet vragen aan de ondernemingsraad (OR). Dat lijkt duidelijk geregeld, maar in de praktijk levert de Wor nogal eens vragen op. Want mag een OR ook over andere onderwerpen adviseren? Wat als de OR niet of niet op tijd reageert op een adviesaanvraag? En wat als de werkgever de OR passeert of te laat betrekt bij de besluitvorming? De uitwerking van de medezeggenschap verschilt binnen de sectoren overheid, onderwijs en zorg.
Medezeggenschap bij de overheid: het primaat van de politiek
In de overheidssector geldt een bijzondere bepaling: het primaat van de politiek. Dat houdt in dat de OR geen adviesrecht heeft als het om een besluit gaat dat voorbehouden is aan de politiek. In onze dagelijkse praktijk zien we echter dat voorgenomen besluiten die onder het politiek primaat vallen, toch aan de OR worden toegezonden. Dat is niet zonder risico omdat het voorgenomen besluit daarmee alsnog adviesplichtig is geworden. Er is dan geen weg meer terug. Ons advies is om de OR wel te betrekken bij besluiten die onder het politiek primaat vallen, maar tevens nadrukkelijk aan te geven dat het besluit niet adviesplichtig is. In de overheidssector heeft ook het Georganiseerd Overleg (GO) inspraak. De vakbonden hebben binnen het Georganiseerd Overleg (GO) een medebepalende rol als het gaat om de lokale arbeidsvoorwaarden.
Onderwijssector en medezeggenschap
In het onderwijs geldt naast de Wor ook de Wet medezeggenschap op scholen (Wms). De Wms verplicht scholen in het primair en voortgezet onderwijs tot de invoering van een medezeggenschapsraad. Bij het primair onderwijs bestaat de medezeggenschapsraad uit ouders en personeelsleden. Bij het voortgezet onderwijs hebben leerlingen ook medezeggenschap. Binnen het beroepsonderwijs, onderwijs voor volwassenen en in het hoger en wetenschappelijk onderwijs is de medezeggenschap weer anders ingevuld.
Medezeggenschap in de zorg
Binnen de zorgsector geldt naast de Wor ook de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz). Deze wet regelt de invloed van cliënten op de bedrijfsvoering van een zorginstelling. Een zorginstelling is verplicht om een cliëntenraad in te stellen. Een cliëntenraad heeft het recht van advies. Bij bepaalde besluiten heeft de cliëntenraad ook het instemmingsrecht. Bij een zorginstelling met minimaal 50 medewerkers heeft de cliëntenraad ook het recht van enquête.
Capra is expert in medezeggenschap binnen overheid, onderwijs en zorg
Voor de advocaten van Capra is medezeggenschap bekend terrein. Wij adviseren u graag hierover. Als het nodig is, behartigen wij ook uw belangen tijdens een juridische procedure. Hieronder vindt u meer informatie over medezeggenschap binnen de sectoren overheid, onderwijs en zorg. Voor vragen over dit onderwerp kunt u contact met ons opnemen.