Consultatie: ‘Wet tegengaan ontwijking WNT’ (in de zorg)

Op 20 juni 2019 is het wetsvoorstel ‘Wet tegengaan ontwijking WNT’ ter consultatie voorgelegd. Zoals de titel al prijsgeeft, wordt met de voorgestelde wet beoogd een drietal ‘ontwijkingsmogelijkheden’ binnen de Wet normering topinkomens (WNT) aan banden te leggen. Volgens de indieners van het voorstel komt het in de praktijk met regelmaat voor dat topfunctionarissen toepassing van de WNT weten te ontlopen door op interim basis te gaan werken bij (bijvoorbeeld) zorginstellingen. Een ander doel is om de toepassing van de WNT in de zorg te verbeteren.

Op dit moment is de WNT binnen de zorg van toepassing op – kort samengevat – instellingen die zijn toegelaten op grond van de Wet toelating zorginstellingen (hierna: WTZi). Het zou voor instellingen echter niet altijd duidelijk dat zij beschikken over een WTZi-toelating, en dus evenmin dat de WNT van toepassing is. Om die reden zou niet langer verwezen moeten worden naar de WTZi, maar zou uit de WNT zelf moeten blijken waarop die van toepassing is.

Aanpak van ontwijking van de WNT

Naast het hierboven beschrevene bevat het voorstel bepalingen waarmee een einde gemaakt zou moeten worden aan drie (bekende) ontwijkingsmogelijkheden binnen de WNT:

1. De WNT wordt van toepassing op zowel de uitvoerende zorginstelling als de opdrachtgever
Op dit moment hebben zorginstellingen die zorg uitvoeren in opdracht van een WTZi-instelling in de praktijk geen (zelfstandige) WTZi-toelating nodig. Als gevolg hiervan valt weliswaar de WTZi-instelling onder de WNT, maar ontspringt de uitvoerende zorginstelling de WNT-dans. Als oplossing wordt voorgesteld om simpelweg óók de uitvoerende zorginstelling onder de werkingssfeer van de WNT te brengen.

2. Een uitbreiding van het begrip ‘gelieerde rechtspersoon’
Verder wordt voorgesteld om het begrip ‘gelieerde rechtspersoon’ uit te breiden door óók de ‘moederorganisatie’ daaronder te laten vallen. WNT-instellingen maken namelijk regelmatig onderdeel uit van een concern, dat bestaat uit meerdere organisaties, waarvan sommige wel en andere niet onder het bereik van de WNT vallen. Het probleem dat nu wordt ondervonden is dat het begrip ‘gelieerde rechtspersoon’ alleen naar ‘beneden’ werkt. In andere woorden: de moederorganisatie van een WNT-instelling valt zelf niet onder de WNT. Voldoende reden voor een topfunctionaris om dus in dienst van de moederorganisatie te treden. Dit ‘trucje’ zou met dit wetsvoorstel verleden tijd moeten zijn.

3. Aanpassing van de ketenbepaling
Tot slot bevat het voorstel een aanpassing van ‘de ketenbepaling inzake normering functievervulling anders dan op grond van een dienstbetrekking’. Op dit moment is het namelijk mogelijk om de WNT te ontwijken door het dienstbetrekking met een WNT-instelling te beëindigen en vervolgens de functie van topfunctionaris bij dezelfde WNT-instelling te gaan vervullen op interim-basis (dus: ‘anders dan op grond van dienstbetrekking). Voor de topfunctionaris geldt dan de eerste twaalf kalendermaanden van de interim-functievervulling een veel hoger bezoldigingsmaximum, terwijl zijn bezoldiging daarvoor werd door het algemene bezoldigingsmaximum (of een verlaagde sectornorm). Om voornoemde redenen zou aan artikel 2.1 moeten worden toegevoegd dat wanneer iemand in de afgelopen 12 maanden op enig moment topfunctionaris van een WNT-instelling op grond van een dienstbetrekking is geweest, de bezoldiging direct wordt genormeerd conform de algemene bezoldigingsnorm (dan wel de sectorale bezoldigingsnorm).

De consultatie sluit op 18 juli 2019. Vanzelfsprekend houden we u op de hoogte.

Tom Koomen