Een bestuurder in het publieke domein draagt politieke verantwoordelijkheid. Dat kan rechtspositionele gevolgen hebben wanneer hij daarop wordt aangesproken. Hierin verschilt de positie van de politiek bestuurder met die van de “gewone “ambtenaar. Dat maakt de rechtspositie van de individuele bestuurder een bijzonder fenomeen. Daarom is de rechtspositie van de politieke ambtsdragers opgenomen in specifieke regelgeving. Die regeling is op 1 januari 2019 ingrijpend gewijzigd. De nieuwe rechtspositie is het sluitstuk van een meerjarig traject, waarbij de zeven vroegere rechtspositiebesluiten zijn gemoderniseerd en waar mogelijk geharmoniseerd.
Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (APPA)
Op een politiek ambtsdrager is de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (APPA) van toepassing. Dit betekent onder andere dat een ontslagen bestuurder (of het nu een wethouder, burgemeester, gedeputeerde of minister is) in principe recht heeft op een uitkering. Anders dan de Werkloosheidswet (WW) kent de APPA namelijk niet het verwijtbaarheidscriterium. De uitkering wordt van rechtswege toegekend en is gebaseerd op de laatstelijk, onmiddellijk voor het ontslag, genoten bezoldiging.
Vragen over de rechtspositie van politiek bestuurders
Bestuursorganen en bestuurders komen regelmatig bij ons met vragen over hun rechtspositie. Het gaat daarbij vaak over interpretatie of uitleg van de regelgeving. Daarnaast ontvangen we vragen over de consequenties van ontslag van een bestuurder voor uitkering en pensioen. In dergelijke gevallen brengen wij alle gevolgen in kaart zodat op basis van een totaalbeeld een beslissing genomen kan worden.
Vroegtijdig betrekken bij vragen over de rechtspositie van politiek bestuurders
We merken dat we steeds vaker al in een vroeg stadium worden betrokken bij vragen over de rechtspositie van politiek bestuurders. Dat is goed omdat we dan kunnen helpen bij het voorkomen van een politieke controverse. Samen zoeken we naar een werkbare en een zo min mogelijke beschadigende oplossing voor alle partijen. We kunnen een wezenlijke bijdrage leveren bij het bereiken van die oplossing.