De cao vvt 2014-2016: een update

Er is een nieuwe cao voor de verpleeg- en verzorgingstehuizen en thuiszorg (cao vvt), maar dat heeft heel wat voeten in de aarde gehad. Al in februari 2014 waren  er twee onderhandelaarsakkoorden bereikt tussen verschillende partijen. Een ongelukkige situatie, want er kan maar één cao algemeen verbindend worden verklaard. De betrokken partijen zijn verder gaan onderhandelen, hetgeen heeft geresulteerd in een onderhandelaarsakkoord op 24 september 2014. De langdurige onzekerheid leek voorbij.

Cao-tekst

De achterban van alle betrokken partijen stemde in met dit nieuwe onderhandelaarsakkoord. Hoog tijd om het onderhandelaarsakkoord om te vormen tot een nieuwe cao-tekst.  Deze taak werd verricht door het secretariaat van het Sociaal Overleg Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg (SOVVT). Abvakabo FNV kon zich niet vinden in deze tekst. De overige vakorganisaties wel.

Volgens Abvakabo FNV was de cao-tekst geen juiste vertaling van het onderhandelaarsakkoord. Desondanks is de definitieve tekst van de cao vvt 2014-2016 als cao aangemeld bij de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid met als doel de cao algemeen verbindend te laten verklaren

Kort geding

Abvakabo FNV heeft vervolgens een kort geding aangespannen tegen de andere partijen die deelnamen aan de onderhandelingen: van werkgeverzijde Actiz, FTN en van werknemerszijde: Nieuwe Unie ’91, BTN en CNV Publieke Zaak (hierna Actiz c.s.). Kort gezegd stelde Abvakabo FNV zich op het standpunt dat Actiz c.s. het onderhandelaarsakkoord niet nakwam en zelfs in strijd daarmee de cao-tekst heeft opgesteld. Abvakabo FNV vorderde dan ook dat het onderhandelaarsakkoord inhoudelijk wordt nageleefd en dat partijen opnieuw in gesprek gaan over de cao-tekst. De kantonrechter van de rechtbank Midden-Nederland heeft zich over deze kwestie gebogen (ECLI:NL:RBMNE:2014:7212).

Punt van geschil vormde de tekst over de minimumschaal voor de functie Hulp bij het Huishouden. In de cao-tekst zijn drie cumulatieve voorwaarden vermeld die niet op die wijze zijn opgenomen in het onderhandelaarsakkoord. De voorgestelde cao-tekst bevat onder andere een extra cumulatieve voorwaarde die stelt dat de inhoud van de te nemen AmvB (Algemene maatregel van Bestuur) ook in de gemeentelijke verordeningen moet worden opgenomen. Het betreft een AmvB waarin de kostprijsbepalende elementen voor alle werkzaamheden in de WMO 2015 concreet moeten worden uitgewerkt. Verder zouden volgens de cao-tekst de cao-partijen gezamenlijk moeten besluiten of de AmvB (in het kader van de WMO 2015) voldoet aan de van tevoren afgesproken voorwaarden.

Gebonden aan tekst onderhandelaarsakkoord?

Het onderhandelaarsakkoord is een civielrechtelijke meerzijdige overeenkomst, gesloten tussen een aantal partijen. Deze partijen hebben, als het goed is, de voorwaarden en bepalingen uit-onderhandeld en zijn tot overeenstemming gekomen: het onderhandelaarsakkoord. De vraag die hier rijst is: zijn partijen strikt gebonden aan de tekst van dit akkoord?

De kantonrechter beantwoordt deze vraag bevestigend. De afspraken in het onderhandelaarsakkoord gelden als uitgangspunt. Maar wat houden deze afspraken nu precies in?

Bij menig jurist gaat nu vast een lichtje branden, want hier komt de welbekende ‘Haviltex-maatstaf’ om de hoek kijken. De Hoge Raad heeft in 1981 een voor de praktijk blijvend relevante uitspraak gewezen (HR 13 maart 1981, NJ 1981, 635). De Hoge Raad bepaalde dat niet alleen naar de letterlijke tekst moet worden gekeken, maar ook naar wat partijen hebben bedoeld en naar wat zij redelijkerwijs van elkaar konden verwachten. De uitleg blijft in ieder geval sterk afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

De kantonrechter stelt voorop dat het onderhandelaarsakkoord een relatief omvangrijk en gedetailleerd stuk is geworden. Het bestaat niet uit louter opsommingen en steekwoorden, maar uit uitgebreide volzinnen. In wezen zou de letterlijke tekst van het onderhandelaarsakkoord kunnen worden opgenomen in de cao-tekst. De cumulatieve voorwaarden uit de cao-tekst zijn volgens de kantonrechter niet terug te vinden in het onderhandelaarsakkoord.

Abvakabo FNV wordt in het gelijk gesteld. De kantonrechter gaat zelfs zo ver dat de andere partijen worden verplicht om opnieuw in overleg te treden over de cao-tekst. De aanmelding van de cao vvt 2014-2016 moet bij de Minister worden ingetrokken.

Nieuwe cao vvt

Rianne Dreuning